Kişilik bozuklukları, bireylerin sağlıklı şekilde düşünmeleri ya da hareket etmelerine engel olan psikolojik durumlardır. Sürekli hale gelen, değişmeyen ve kalıplaşmış düşünce yapısı ya da davranış ile karakterize olan bu sorunlar; kişilerin yaşamlarında ciddi sorunlara neden olmaktadır. Özellikle insan ilişkilerinin kurulması ve sürdürülmesi açısından hayli güçlük yaratmaktadır.

Bireylerde kişilik bozukluklarının olup olmadığını ergenlik çağlarından itibaren anlamak mümkün olmaktadır. Kişilik bozukluğu semptomları aykırılık durumuna gelip uyumsuzluk oluşturacak bir hal aldığında büyük problem haline dönüşmektedir. Düşünce farklılıkları, duygu durumdaki farklılıklar, diğer insanlarla olan ilişkilerde yaşanılan zorluklar ve dürtüleri kontrol edememe gibi kompliksyonar; kişilerin günlük yaşamlarını zorlu bir hale getirmektedir. Ancak birçok hasta, kişilik bozukluğu olduğunun farkında değildir. Bu nedenle klinik destek başvuru sayıları da oldukça düşüktür.

kisilik-bozukluklari-nedir

Terapi Destek Psikolojik Danışmanlık bünyesi dahilinde hizmet veren uzmanlar, tüm kişilik bozukluğu türlerinin teşhis ve tedavisinde tecrübe sahibidir. Bu sayede hastalar için en uygun olan tedavi seçeneğini belirlemek mümkün olmaktadır.

Kişilik Bozukluğu Belirtileri Nelerdir?

Kişilik bozukluğu belirtileri, kişide görülen tür ya da türlerine bağlı olarak değişiklik göstermektedir. Ancak en sık görülen belirtiler şu şekildedir:

  • Sık sık değişen ruh hali,
  • Alkol ya da madde bağımlılığı,
  • İnsanlara karşı güvensizlik duyulması,
  • Öfke nöbetleri geçirilmesi,
  • Sürekli hale gelen boşluk hissi,
  • Sosyallikten kaçınma,
  • Dürtüleri kontrol edememe,
  • Arkadaş edinmede zorluk yaşamadır.

Kişilik bozukluğu belirtileri gösteren kişilerin yakınları, bu durumu doğrudan kişiye aktarmalı ve danışmanlık hizmeti alması konusunda destek olmalıdır.

Kişilik Bozukluklarının Çeşitleri Nelerdir?

Kişilik bozuklukları, çok sayıda farklı psikolojik sorunu kapsayan genel bir tanımdır. En sık görülen kişilik bozuklukları ise şu şekildedir:

  • Paranoid Kişilik Bozukluğu: Başkalarının onları sürekli aşağılamaya, zarar vermeye, kandırmaya çalıştıklarını zannederler. Affetmezler ve kin tutarlar. Tartışmacı, kavgacı ve inatçı kişilerdir. Eşlerinin ya da sevgililerinin sadakatsiz olduklarına dair asılsız şüphe içinde olurlar.
  • Şizoid Kişilik Bozukluğu: Asosyal kişilerdir. Sosyal ilişkiler ve insanlarla bağ kurma konusunda isteksizlerdir. Duygusal davranışlarındaki soğukluk nedeni ile cinsel ilişkileri de sorunludur.
  • Narsist Kişilik Bozukluğu: Kendini üstün gören ve sürekli beğenilme duygusu içinde olan kişilerdir. Başkalarını anlamakta zorluk çektikleri gibi. kişileri önemsemezler.
  • Sınırda (Borderline) Kişilik Bozukluğu: Kontrol edilemeyen öfke nöbetleri yaşarlar. Dürtülerini kontrol etmekte zorlanırlar. Madde kullanımı gibi sorunları olabilmektedir. Duygu durumlarında sık sık dalgalanmalar olur. İntihara meyilli kişilerdir.
  • Histrionik Kişilik Bozukluğu: Başkalarından kolay etkilenirler. Sürekli ilgi odağı olmak isterler. Abartılı duygusal tepkiler; beden, yüz hareketleri sergilerler. Gösterişli ve çekici olmaya çalışırlar.
  • Bağımlı Kişilik Bozukluğu: Aşırı uysal ve sakin kişilerdir. Günlük hayatlarında başkalarından öneri, öğüt ve destek almadan karar vermekte zorluk yaşarlar. Sorumluluk almaktan kaçarlar. Kendi başlarına bir işe başlamakta güçlük çekerler.
  • Antisosyal Kişilik Bozukluğu: Yasaları ihlal etmeye meyilli kişilerdir. Yaptıkları davranışları inkar ederler. Suçluluk duygusu yaşamaz ve cezalardan ders almazlar. Hem kendilerinin hem de başkalarının güvenliğini umursamazlar.

Sık görülen diğer kişilik bozuklukları ise; şizotipal kişilik bozukluğu, kaçıngan kişilik bozukluğu ve obsesif-kompulsif kişilik bozukluğudur. Kişilik bozukluklarda en önemli ve temel tedavi şekli psikoterapidir. İkinci seçenekte ise ilaç tedavisi bulunmaktadır. Tedavi süresi genellikle birkaç yılı bulmaktadır.